Pierwsza pomoc w przypadku połknięcia substancji chemicznej

W życiu codziennym możemy być niestety świadkami sytuacji, w których dana osoba połknie substancję chemiczną - a to może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych - m.in. oparzeń dróg oddechowych czy zatrucia pokarmowego. Wiedza na temat pierwszej pomocy przy połknięciu substancji chemicznej  jest kluczowa, aby zapewnić szybką i skuteczną pomoc poszkodowanemu. W tym artykule omówimy kroki pierwszej pomocy w przypadku połknięcia płynu chemicznego lub innej szkodliwej substancji, nieprzeznaczonej do spożycia. 

1. Sprawdź etykietę/opis substancji chemicznej

Nazwa substancji będzie ci potrzebna do komunikatu przekazywanego pogotowiu (kolejne kroki) oraz do podjęcia skutecznej pierwszej pomocy w połknięciu substancji chemicznej (często proces ten lub jego najważniejsze kroki są opisane właśnie na etykiecie). 

2. Natychmiastowe zawiadomienie pomocy medycznej

Pierwszym krokiem po stwierdzeniu połknięcia substancji chemicznej (np. połknięcia płynu do dezynfekcji, kapsułki do prania, płynu do naczyń czy płynu do usuwania kamienia i rdzy) jest niezwłoczne wezwanie pomocy medycznej. Każda chemiczna substancja może wpływać inaczej na organizm, dlatego ważne jest, aby uzyskać profesjonalną ocenę sytuacji. Zadzwoń pod numer 999 lub 112. 

3. Nie wywołuj wymiotów bez konsultacji

W przypadku połknięcia substancji chemicznej nie próbuj wywoływać wymiotów bez konsultacji z lekarzem. W niektórych przypadkach wywołanie wymiotów może pogorszyć sytuację i zwiększyć ryzyko obrażeń np. poparzyć przełyk czy jamę ustną.

4. Opłukiwanie oczu i skóry

Jeśli substancja chemiczna dostała się do oczu lub na skórę, natychmiast spłukuj dotknięte obszary dużą ilością letniej wody. Kontynuuj spłukiwanie przez co najmniej 15 minut. Bardzo ważne jest, aby unikać kontaktu z substancją chemiczną podczas spłukiwania.

Krok 3 i 4 odbywają się zazwyczaj po konsultacji z lekarzem dyżurnym, więc wcześniej lepiej otrzymać konkretne zalecenia i pewność, że nie robimy poszkodowanemu krzywdy i nie pogarszamy jego stanu.

5. Zachowanie kontrolowanej spokojności

W sytuacji stresującej, kontrolowana spokojność jest kluczowa. Poszkodowany i osoby udzielające pomocy powinny starannie działać, unikając paniki. Spokojne podejście pozwoli na bardziej skuteczną pomoc.

6. Udzielanie pierwszej pomocy 

Jeśli poszkodowany ma trudności z oddychaniem, udziel mu pomocy w tym zakresie. Przede wszystkim sprawdź drożność jego dróg oddechowych i zadbaj o ułożenie go w pozycji, która ułatwia oddychanie. Jeśli poszkodowany przestanie oddychać, rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową. Pamiętaj, że każda sekunda może być kluczowa w ratowaniu życia. Sztuczne oddychanie metodą “usta-usta” generalnie nie jest zalecane w przypadku opisanej tu sytuacji (połknięcia substancji chemicznej).

Zatrucie połkniętą substancją trującą

Częstym objawem połknięcia substancji chemicznych będą poparzenia jamy ustnej, przełyku i żołądka. Należy pamiętać o dużym ryzyku wystąpienia zaburzeń oddechowych. Pod kontrolą lekarza, można zachęcić poszkodowanego do przepłukania jamy ustnej wodą oraz przemycia warg. Czasami zaleca się także picie niewielkich łyków wody od czasu do czasu, w celu rozcieńczenia substancji już znajdującej się w żołądku. Nie wolno prowokować wymiotów, ze względu na ryzyko wtórnego poparzenia drogi pokarmowej, jamy ustnej oraz żołądka!

Szkolenia BHP a pierwsza pomoc 

Szkolenia z zakresu BHP są niezwykle ważne, aby pracownicy byli przygotowani na różne sytuacje awaryjne, takie jak połknięcie płynu chemicznego lub innej substancji. Poprzez regularne szkolenia pracownicy zdobywają niezbędne umiejętności i wiedzę, co zwiększa bezpieczeństwo w miejscu pracy.

Pamiętajmy, że połknięcie substancji chemicznej to sytuacja wymagająca natychmiastowej reakcji. Szybka pomoc medyczna oraz zachowanie spokoju i zastosowanie odpowiednich procedur pierwszej pomocy mogą znacząco wpłynąć na wynik sytuacji. Wizualizacja opisanej wyżej sytuacji znajduje się tutaj: https://www.youtube.com/watch?v=YgLgwezNdhc&t=76s

Dodatkowe źródła:

https://projektaed.pl/fundacja/zatrucia-pierwsza-pomoc/