Służba BHP - kluczowa rola w zapewnieniu bezpieczeństwa w miejscu pracy

Służba BHP – kluczowa rola w zapewnieniu bezpieczeństwa w miejscu pracy

Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP) to jeden z fundamentów funkcjonowania każdej organizacji. Służba BHP odgrywa kluczową rolę w ochronie zdrowia i życia pracowników oraz zapewnianiu przestrzegania przepisów prawa pracy oraz związane z bezpieczeństwem i higieną. Kto może pracować w służbie BHP, jakie są jej obowiązki i jak wygląda ścieżka kariery w tej branży? Oto kompleksowy przewodnik!

Kto wchodzi w skład służby BHP?

Służba BHP to zespół specjalistów zajmujących się nadzorowaniem warunków pracy i dbaniem o bezpieczeństwo pracowników. Może być to osobny dział w firmie lub pojedynczy pracownik wyznaczony przez pracodawcę. W niektórych przypadkach, przy małej liczbie zatrudnionych, sam pracodawca może przejąć te obowiązki, jeśli spełnia odpowiednie wymagania.

Do osób pracujących w tej służbie zaliczają się m.in.:

• Inspektor ds. BHP,

• Starszy inspektor ds. BHP,

• Specjalista ds. BHP,

• Starszy specjalista ds. BHP,

• Główny specjalista ds. BHP.

Oprócz nich w firmach można spotkać również inne stanowiska związane z bezpieczeństwem pracy, np. koordynator BHP, safety specialist, HSE specialist, H&S specialist, safety manager czy kierownik działu BHP. Choć nazwy stanowisk mogą się różnić od tych określonych w przepisach, to dla uznania stażu pracy w służbie BHP kluczowe jest spełnienie trzech warunków:

1. Zatrudnienie w służbie BHP,

2. Posiadanie odpowiednich kwalifikacji,

3. Wykonywanie obowiązków wynikających z przepisów.

Kwalifikacje wymagane w służbie BHP

Nie każdy może pełnić funkcję w służbie BHP – konieczne jest spełnienie określonych wymagań. W zależności od stanowiska, wymagane są różne poziomy wykształcenia i doświadczenia:

• Inspektor BHP – technik BHP,

• Starszy inspektor BHP – technik BHP z 3-letnim stażem lub studia kierunkowe,

• Specjalista BHP – studia kierunkowe lub podyplomowe + 1 rok stażu,

• Starszy specjalista BHP – studia kierunkowe + 3-letni staż,

• Główny specjalista BHP – studia kierunkowe + 5-letni staż.

Pracodawcy, którzy chcą samodzielnie wykonywać zadania służby BHP, również muszą ukończyć specjalne szkolenie.

Jakie są obowiązki służby BHP?

Do głównych zadań pracowników BHP należą m.in.:

• kontrola warunków pracy – inspekcje stanowisk pracy, sprawdzanie zgodności z przepisami,

• informowanie o zagrożeniach – raportowanie nieprawidłowości pracodawcy,

• przeprowadzanie szkoleń BHP – organizacja instruktaży i kursów,

• analiza i ocena ryzyka zawodowego – identyfikacja zagrożeń i wdrażanie działań zapobiegawczych,

• opiniowanie dokumentacji – instrukcje BHP, procedury awaryjne,

• Współpraca z organami nadzoru – PIP, Sanepid, laboratoria BHP itp.,

• ustalanie przyczyn wypadków w pracy – dochodzenia powypadkowe i profilaktyka,

• wdrażanie nowoczesnych rozwiązań w BHP – nowe technologie, ergonomia, ochrona przeciwpożarowa.

Służba BHP a obowiązki pracodawcy

Zgodnie z polskim prawem, pracodawca zatrudniający więcej niż 100 pracowników ma obowiązek powołania przedsiębiorstwie służby BHP. Jeśli zatrudnia do 100 pracowników, może powierzyć te zadania wyznaczonemu pracownikowi. W małych firmach (do 10 pracowników lub 50 przy niskim ryzyku zawodowym) sam pracodawca może pełnić funkcję służby BHP po ukończeniu odpowiedniego szkolenia.

W przypadku braku kompetentnych pracowników, pracodawca może skorzystać z usług specjalistów BHP spoza zakładu.

Czy nazwa stanowiska ma znaczenie dla stażu w służbie BHP?

Wielu pracowników BHP zastanawia się, czy ich staż pracy będzie uznawany, jeśli ich stanowisko nazywa się inaczej niż w rozporządzeniu. Odpowiedź brzmi: tak, ale pod pewnymi warunkami.

Aby dany okres pracy był zaliczany jako staż w służbie BHP, osoba ta musi:

• być formalnie zatrudniona w służbie BHP,

• mieć odpowiednie kwalifikacje,

• realizować obowiązki służby BHP zgodnie z przepisami.

Nazwy stanowisk takie jak safety specialist, HSE specialist, koordynator BHP mogą nie odpowiadać ścisłej nomenklaturze polskiego prawa, ale jeśli dana osoba wykonuje obowiązki służby BHP, jej staż powinien został uznany.

Służba BHP to nie tylko wymagania i obowiązki, ale przede wszystkim misja – zapewnienie bezpiecznych warunków pracy i ochrona zdrowia pracowników. Praca w tej branży wymaga odpowiednich kwalifikacji, doświadczenia i zaangażowania, ale daje także stabilność zawodową i szerokie możliwości rozwoju.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy, par.4

https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/sluzba-bezpieczenstwa-i-higieny-pracy-16798834/par-4