Streszczenie Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy
02.04.2023Podstawowe informacje:
-
Rozporządzenie określa tryb, metody, rodzaj i częstotliwość badań oraz pomiarów czynników szkodliwych w środowisku pracy.
-
Reguluje przypadki, w których konieczne są pomiary ciągłe.
-
Ustala wymagania dla laboratoriów wykonujących badania.
-
Określa sposób rejestracji i przechowywania wyników badań.
-
Wskazuje wzory dokumentów i zasady udostępniania wyników pracownikom.
Zakres badań w miejscu pracy:
-
Pracodawca określa szkodliwe czynniki w środowisku pracy po rozpoznaniu ich źródeł emisji i warunków pracy wpływających na ich poziomy.
-
Konsultacje z pracownikami dotyczą rozpoznania i typowania szkodliwych czynników oraz przeprowadzania badań.
Częstotliwość badań:
-
Przeprowadzenie badań i pomiarów czynnika szkodliwego odbywa się nie później niż 30 dni od rozpoczęcia działalności.
-
Częstotliwość vs. czynnik szkodliwy
-
czynniki chemiczne lub pyły z wyjątkiem czynnika o działaniu rakotwórczym lub mutagennym
W przypadku czynników chemicznych lub pyłów, badania wykonuje się co najmniej raz na dwa lata (powyżej 0,1 do 0,5 wartości NDS) lub co najmniej raz w roku (powyżej 0,5 wartości NDS);
-
czynniki o działaniu rakotwórczym lub mutagennym
Badania wykonuje się co najmniej raz na 6 miesięcy (czynnik o działaniu rakotwórczym lub mutagennym powyżej 0,1 do 0,5 wartości NDS) lub co najmniej raz na 3 miesiące ( powyżej 0,5 wartości NDS). W wypadku narażenia na pył z azbestem, badania i pomiary wykonuje się co najmniej raz na 3 miesiące. Jeśli wyniki ostatnich badań (dwóch) nie przekroczyły 0,5 wartości NDS, częstotliwość ta może zostać się zmniejszona do określonej w ust. 1 pkt 1.
-
promieniowanie optyczne nielaserowe (jeżeli są eksploatowane źródła tego promieniowania inne niż źródła światła służące do oświetlania pomieszczeń lub stanowisk pracy)
Badania i pomiary prowadzone są w tym przypadku co najmniej raz na 2 lata (0,4 do 0,7 wartości maksymalnej dopuszczalnej ekspozycji MDE) lub co najmniej raz w roku (powyżej 0,7 wartości MDE).
-
promieniowanie laserowe (lasery inne niż te, zaliczone to Polskich Norm PN-EN 482 lub zastępującej oraz 2 PN-EN 60825 -1 lub zastępującej)
Badania wykonuje się co najmniej raz na 2 lata (gdy ostatnie badanie wykazało poziom ekspozycji powyżej 0,4 do 0,8 wartości MDE) lub co najmniej raz w roku (gdy ostatnie badanie wykazało poziom ekspozycji powyżej 0,8 wartości MDE).
-
pola lub promieniowanie elektromagnetyczne o częstotliwości z zakresu 0 Hz—300 GHz
Pomiary wykonuje się co najmniej raz na 2 lata (kiedy ostatni pomiar wykazał występowanie strefy pośredniej) lub co najmniej raz w roku (ostatni pomiar wykazał występowanie strefy zagrożenia albo strefy zagrożenia i strefy niebezpieczne).
-
mikroklimat zimny lub gorący
Badania i pomiary wykonuje się raz w roku. Jeżeli ostatnie dwa badania nie wykazały przekroczenia wartości dopuszczalnych dla 8 -godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy, pracodawca może wykonywać je raz na 2 lata.
-
szkodliwy dla zdrowia czynnik fizyczny: hałas, hałasu ultradźwiękowy, drgania mechaniczne (działających na organizm człowieka przez kończyny górne) lub drgania mechaniczne o ogólnym działaniu na organizm człowieka.
Badania oraz pomiary przeprowadza się w okresie co najmniej raz na 2 lata ( natężenie czynnika powyżej 0,2 do 0,5 wartości najwyższego dopuszczalnego natężenia NDN) lub co najmniej raz w roku (natężenie czynnika powyżej 0,5 wartości NDN)
Powyższe badania i pomiary chemicznych i fizycznych czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (o których mowa w § 4—13), wykonuje się każdorazowo, jeżeli nastąpiły zmiany w wyposażeniu technicznym, w procesie technologicznym lub w warunkach wykonywania pracy, które mogły mieć wpływ na zmianę poziomu emisji, poziomu narażenia albo wystąpiły okoliczności, które uzasadniają ich ponowne wykonanie
Jeśli badania i pomiary, przeprowadzone w odstępstwie dwóch lat nie przekraczają najniższej dopuszczalnej wartości stężenia danego czynnika szkodliwego, pracodawca może odstąpić od wykonywania dalszych badań tego miejsca/obszaru.
Badania specjalne:
-
Badania specjalne są wymagane przy zmianach technologii produkcji lub sytuacjach awaryjnych.
Odpowiedzialność pracodawcy:
-
Pracodawca zobowiązany jest do prowadzenia badań i dokumentowania wyników.
-
Przekazywanie informacji pracownikom na temat szkodliwych czynników.
Warunki techniczne:
-
Wprowadza warunki techniczne dla różnych rodzajów promieniowania, hałasu, mikroklimatu, substancji chemicznych itp.
-
Szczegółowe określenie częstotliwości badań w zależności od stężeń czy rodzaju czynnika.
Laboratoria:
-
Badania i pomiary powinny być przeprowadzane przez akredytowane laboratoria.
-
W przypadku braku takich laboratoriów, możliwość wykonania badań przez jednostki naukowe lub inne instytucje spełniające określone kryteria.
Rejestracja i przechowywanie wyników:
-
Pracodawca przechowuje wyniki przez 3 lata.
-
Informowanie pracowników o wynikach badań i udostępnianie im tych wyników.
Udostępnianie wyników:
-
Pracownik ma prawo do natychmiastowego dostępu do wyników badań.
-
Możliwość żądania wyciągów, odpisów lub kopii wyników.
Okres obowiązywania:
-
Rozporządzenie wchodzi w życie po 14 dniach od ogłoszenia.
-
Traci moc wcześniejsze rozporządzenie z 2005 r. w tej samej sprawie.
Więcej informacji można znaleźć tutaj: http://bhpspec.com/wp-content/uploads/2013/10/Rozporz%C4%85dzenie-Ministra-Zdrowia-z-dnia-2-lutego-2011r.-w-sprawie-bada%C5%84-i-pomiar%C3%B3w-czynnik%C3%B3w-szkodliwych-dla-zdrowia-w-%C5%9Brodowisku-pracy..pdf